Economische visie

Naast de negatieve gezondheidseffecten, zijn er ook aanwijzingen voor nadelige economische gevolgen.

Deskundigen hebben voorwaardelijk berekend dat door tweemaal per jaar de tijd te veranderen, er een verlies is van één tot twee procent van het bruto binnenlands product van de EU. Het veranderen van de klokken, zou derhalve per jaar € 300.000.000.000 kosten.

Wist je dat hierover ook twist bestond in de VSA? Er bestond op bepaalde plaatsen in de VSA de idee om de zomertijd te verlengen tot eind oktober, maar dit veroorzaakte onmiddellijk een bel
angenconflict tussen de barbecueverkopers en de media: niemand houdt een barbecue voor zijn televisie, dus was een commerciële keuze noodzakelijk.

Expert Ivan Van de Cloot, hoofdeconoom bij de denktank Itinera Institute kiest voor afschaffen zomer/wintertijd en kiest voor GMT+1.

(uit: reportage van Michaël Torfs, Wim De Maeseneer, za 27 okt 2018)


Van de Cloot haalt een interessante case in de Verenigde Staten aan. Daar hebben de meeste staten het systeem van zomertijd, behalve enkele. Zo bestaat er in Los Angeles (Californië) een zomertijd, en in Phoenix (Arizona) niet. Onderzoekers hebben er de gegevens bekeken van ruim 2,5 miljoen consumenten, met name hoe zij hun betaalkaart gebruikten, en kwamen tot een opmerkelijke conclusie.

Bij het ingaan van de zomertijd, wanneer het langer licht blijft 's avonds, stegen de uitgaven van de consumenten met 0,9 procent. So far, so good voor de economie, maar het bleek eveneens dat in de herfst, bij het ingaan van de wintertijd, de negatieve impact veel groter is, met 3,5 procent afname. Twee derde van de consumenten liet minder transacties optekenen.

"Heel interessant, en dit gaat in tegen het buikgevoel dat velen onder ons hebben", zegt Van de Cloot. "We moeten dus voorzichtig zijn met intuïties die we daaromtrent hebben."

In de VS is er een duidelijke negatieve impact op het consumptiegedrag wanneer de wintertijd ingaat

Vooral het aantal "ongedwongen" of niet geplande uitgaven, dus de meer impulsieve aankopen zoals het aankopen van voedsel, hadden te lijden onder het winteruur. Voor voedsel was een afname met 6 procent, voor brandstof met 4 procent. "Op andere zaken was er dan weer weinig impact", zegt Van de Cloot. "Meer geplande dingen zoals een restaurantbezoek met vrienden, of een medische afspraak, hadden er niet onder te lijden." De cijfers hebben betrekking op een periode van 30 dagen voor en na.

En er is meer: bij het ingaan van de zomertijd beleven de werknemers een dipje. Hun productiviteit gaat er tijdelijk op achteruit, omdat hun bioritme verstoord is en ze een uur vroeger uit de veren zijn. In België blijkt trouwens dat mensen voor het zomeruur dan wel vroeger moeten opstaan, ze gaan er niet vroeger voor slapen.

Hoe lager de gezondheidskosten voor de maatschappij, hoe beter

Twee keer per jaar switchen kost de economie en de maatschappij geld - er is sprake van een half miljard dollar voor de VS - en Van de Cloot besluit dan ook: schaf de zomertijd af en ga naar één standaardtijd. Hij heeft een lichte voorkeur voor de wintertijd: "Daar volg ik de wetenschappers die het hebben over de gezondheidseffecten." Want hoe beter de werknemer zich voelt, hoe beter hij zal presteren en hoe lager de kosten zijn voor de economie.

Los van consumptiegedrag en productie, zijn er uiteraard bepaalde deelsectoren die voor of tegen zijn. De horeca ziet een permanent zomeruur wel zitten, maar de bouwsector gaat overwegend voor permanente wintertijd, omdat de bouwvakkers dan sneller licht hebben wanneer ze 's morgens beginnen te werken.

Zijn er resultaten gekend rond de verkeersveiligheid?

Lees meer